حفاري چاه عميق

تقريبا 4500 سال قبل از ميلاد، يك جامعه با تمدن جالب در اين منطقه حل و فصل شد و ابزار آنها سنگ و استخوان بود. يك احتمال وجود دارد كه شهر سوخته و تپه سيلك ساكنان سابق اين منطقه جانشينان خود را تحمل كرده اند. ساعت بازديد تپه هاي سيلك در اينجا، اسلبهاي ايلامي از خاك رس يافت شده است و با توجه به ارتباط اين جامعه با تمدن شوش (سوز) حدود 5500 سال پيش، آنها ياد گرفتند نوشتن كنند. به اين ترتيب، چندين اسلب خاك رس با اسرار قديمي ترين ايلاميان، اين منطقه است. شواهد موجود در گورستان بين دو حوضچه مربوط به مهاجران تازه به هيل سيلك است كه شباهت بسيار زيادي به اكتشافات نواوند گيلان هيلاك و ساوه بولاك خردين نزديك به تپه سيلك كاشان پنج‌هزار سال پيش از ميلاد، مردم غارنشين فلات ايران در پي دگرگوني‌‌هايي كه از لحاظ آب و هوا و تشكيل مزارع و چمن‌زارها به وجود آمده بود، به دشت‌ها روي تحقيق درباره ي تپه هاي سيلك آوردند و زندگي تازه‌اي را آغاز كردند و در تمدن آن‌ها نسبت به دوران پيشين پيشرفت بيشتري ديده شد. كهن‌ترين مردم دشت‌نشين، مردم محل سيلك (Sialk) نزديك كاشان بودند كه آثار زندگي آن‌ها طي كاوش‌ها كشف شده است. ميدان‌گاه باستاني سيلك نيز در منطقه فين كاشان واقع شده ‌است و پيشينه‌اي نزديك به هفت هزار سال دارد. مقاله تپه سيلك در حدود هشتاد سال پيش با جاري شدن سيل در زمين‌هاي كشاورزي كاشان، تمدني بزرگ و چندهزار ساله نمايان شد؛ ابزارآلات و سفالينه‌هايي متفاوت با ابزارهاي كنوني پيدا شدند كه حيرت و حس كنجكاوي همه را برانگيختند و در اين كاشف تپه سيلك ميان، افرادي كه مي‌خواستند يك شبه ره صد ساله را بروند، دل خاك‌هاي اين تپه را زير و رو كردند. عكس تپه هاي سيلك بعد از مدتي با فروخته شدن آثار به‌ دست آمده سفال يافت شده از تپه سيلكتوسط مردم و به‌ خصوص كشاورزان منطقه به دلالان عتيقه‌، پاي غارتگران هم به «سيلك» باز شد. تمدني گمشده كه تپه هاي سيلك شهر كاشان هزاران سال از عوامل مخرب طبيعي در امان مانده بود به مزرعه‌ شخم‌ زده‌ي‌ عتيقه‌‌فروشان تبديل شد و سرانجام با انتقال آثار تاريخي به كشورهاي غربي، «رومن گيرشمن»، باستان‌شناس موزه‌ي «لوور» فرانسه، با هدف شناخت و شايد نجات تمدني كه به همه‌ي مردم جهان تعلق داشت، روانه‌ي ايران شد.